Khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện qui định về việc tham gia phiên tòa của VKS đối với những vụ án do Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ và xác định đương sự là người chưa thành niên

Tại khoản 2 Điều 21 Bộ luật tố tụng dân sự qui định: “Viện kiểm sát tham gia các phiên họp sơ thẩm đối với các việc dân sự; phiên tòa sơ thẩm đối với những vụ án do Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ hoặc đối tượng tranh chấp là tài sản công, lợi ích công cộng, quyền sử dụng đất, nhà ở hoặc có đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 4 của Bộ luật này”.

Trong thực tế có nhiều trường hợp rất khó phân biệt nên gặp khó khăn lúng túng trong việc xác định vụ án nào Viện kiểm sát phải tham gia phiên tòa cụ thể như sau:
-Đối với những vụ án do Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ: Theo khoản 3 Điều 208 Bộ luật tố tụng dân sự qui định “…Thẩm phán phải lấy ý kiến của con chưa thành niên từ đủ 7 tuổi trở lên…” để xem xét nguyện vọng của con. Như vậy, Tòa án tiến hành ghi lời khai của con từ đủ 7 tuổi trở lên là biện pháp thu thập chứng cứ thuộc trường hợp Viện kiểm sát phải tham gia hay là hoạt động đặc thù trong việc giải quyết vụ án hôn nhân gia đình của Tòa án.
-Xác định đương sự là người chưa thành niên: Trong vụ án hôn nhân gia đình Tòa án thụ lý “ tranh chấp ly hôn, quyền nuôi con” (con dưới 7 tuổi) Tòa án không xác minh tình trạng hôn nhân. Như vậy, trường hợp có con dưới 7 tuổi ở đây có được xác định là đương sự là người chưa thành niên thuộc trường hợp VKS phải tham gia không?.
Do vậy, để thống nhất việc xác định vụ án mà VKS phải tham gia phiên tòa và phù hợp với tình hình thực tế cần phải có hướng dẫn cụ thể trường hợp nào được coi là Tòa án thu thập chứng cứ, trường hợp nào là hoạt động có tính đặc thù trong giải quyết các vụ án DS-HNGĐ của Tòa án.